LUTERYEN KİLİSESİ NEDİR?
Luteryen Kilisesi, Hristiyan mezheplerinden biridir.
Luteryen Kilisesi, 16. yüzyılda Almanya’da Katolik Kilisesi içinde başlayan Reformasyon hareketinin dünyanın her yanına yayılmış devamıdır. Ortodoks ve Katolik kiliseleriyle aynı kökleri ve uzun bir tarihi paylaşması, öğretişinde ve litürjik ayin tarzında hâlâ belli oluyor. Öbür yandan, Martin Luther ve diğer reformcuların Kutsal Kitap’ta yeniden keşfettiği Müjde merkezli, lütufla kurtuluş öğretisi, Luteryen Kilisesi’nin birçok Protestan kilisesiyle de paylaştığı unsurdur.
TÜRKİYE'DE LUTERYEN KİLİSESİ'NİN TARİHÇESİ
İstanbul'da hizmet etmek üzere ilk Luteryen rahip 1709 yılında İsveç tarafından görevlendirildi. 1741 yılında İsveç Parlamentosu, İstanbul'da bir kilise yapmak için para toplamaya karar verdi. Bu amaç için Almanya ve Finlandiya'dan da kaynak sağlandı. Kilise, 1748 yılında İsveç Büyükelçiliği'nin bahçesinde inşa edildi. Bu kilise 1818'de yandı ve yerine hâlâ mevcut gotik, küçük ahşap kilise yapıldı. 1884'ten sonra İsveç hükümeti kilisenin giderlerini ve çalışan pederin ücretini karşılamaya devam etmedi.
İstanbul'da yaşayan Luteryen Hristiyanlar 1999 yılında İsveç Konsolosluğu'nun boş duran kilisesinde Luteryen ayinlere başladılar. Türkçe konuşan bir peder bulunduktan sonra ayinler Türkçe olarak yapılmaya başlandı.
İstanbul Luteryen Kilisesi, Şubat 2005'te Türkiye hükümetinin sağladığı imkânlarla tescil edildi. Kasım 2006'da İstanbul'daki cemaatin yanı sıra, Bulgaristan'ın Peştera ve Almanya'nın Mannheim şehirlerindeki Türkçe konuşan Luteryenler de faaliyetlerini İstanbul Luteryen Kilisesi ile birlikte sürdürmeye başladılar. Kasım 2012'de İzmir’de Luteryen cemaat açıldı ve 2013 yılının sonunda Bulgaristan’ın Kruşevo köyünde Luteryen ayinlere başlandı.
İsveç Konsolosluğu’nun bahçesindeki kilisenin İstanbul cemaati için küçük kalmasından dolayı cemaat 2008 yılında İstiklal Caddesi üzerinde boş duran Ermeni Katolik Surp Yerrortutyun (Kutsal Üçlü Birlik) Kilisesi'ne taşındı. Kutsal Üçlü Birlik Kilisesi'nde yapılacak tadilat işlerinden dolayı cemaat Nisan 2016’dan beri faaliyetlerini Karaköy'deki Ermeni Katolik Surp Pırgiç (Kutsal Kurtarıcı) Kilisesi'nde sürdürmektedir.